بشیر

4ـ روش­های تربیتی

برای سازندگی و تربیت روش­هایی هست:

1ـ با شعارها داغ کردن و با تلقین حرارت دادن

2ـ شاخ و برگ دادن و در سطح کاویدن

3ـ به دوش کشیدن و بغل کردن

4ـ کلیدها و ملاک­ها و روش­ها را بدست دادن و روشنی دادن و ریشه دادن و زنجیرها را باز کردن. و این پیداست که با این روش آخر زودتر به نتیجه می­رسیم و بهره­های عظیم­تری بدست می­آوریم. آن­ها که داغ شده­اند، با عوض شدن محیط، زود سرد می­شوند و در برابر طوفان­ها برگ می­ریزند و هنگام تنهایی، نه تنها نعش می­شوند و می­مانند بلکه همچون بچه­های لوس که بغلی شده­اند، همین که زمینشان بگذاری نق می­زنند و دراز می­شوند و می­خوابند.

ما افراد را مثل استخری به آب بسته­ایم، به جای آن که همچون چشمه­ای کاویده باشیم و این است که آن­ها به مرور زمان رنگ عوض می­کنند و کرم ور می­آورند.

آخر نمی­شود آن­ها را از هوس­هایی که در خونشان ریخته ودر اعماقشان ریشه دارد باچند شعار اخلاقی و مقداری نصیحت، جدا کرد.

چگونه می­شود آن­ها را از عشق­ها و غریزه­ها و حرف­ها و وسوسه­ها و از حب نفس و ثروت و لذت و قدرت و ریاست و شهرت رها کنیم؟ مگر هنگامی که به یک عشق بزرگ­تر رسانده باشیم. این طبیعی است هرکس مهم را فدای مهم­تر می­کند و محبوب را در راه محبوب­تر می­گذارد.

... برای سازندگی و تربیت باید از اعماق شروع کرد. هنگامی که می­خواهیم رفتار و گفتار کسی را عوض کنیم، هنگامی که می­خواهیم لباس کسی را دگرگون کنیم، باید پیش از این مرحله، عشق­ها و علاقه­هایش را عوض کنیم و ناچار شناخت­هایش را و ناچار فکرهایش را، که ادامه­ی تفکّر، شناخت است و ادامه­ی شناخت، عشق و ادامه­ی عشق، عمل.

ما عاشق آفریده شده­ایم فقط معشوق­ها را انتخاب می­کنیم و برای این انتخاب است که باید آن­ها را بسنجیم که چه می­دهند و چه می­گیرند.

با این روش نتیجه­های سریع­تری بدست می­آید. اگر فقط لباس کسی را عوض کردیم و چادر بر سرش انداختیم و نماز خوانش نمودیم و با شعارها و تلقین­ها و یا تشویق­ها و تهدیدها، داغش کردیم، بدون این که از درون روشنش کرده باشیم و عشقی در نهادش گذاشته باشیم، ناچار در محیطی دیگر سرد می­شود و یخ می­زند؛ همان طور که آهن تفتیده در محیط دیگر، سرد و سخت می­شود.

جایگاه تربیت در نظام فکری مرحوم عین ـ صاد

سید مجیدپورطباطبایی

اردیبهشت87